กัดลิ้น สรรพคุณและประโยชน์ของกัดลิ้น 13 ข้อ ! (ลำไยป่า)
กัดลิ้น สรรพคุณและประโยชน์ของกัดลิ้น 13 ข้อ ! (ลำไยป่า)
ผู้สนับสนุน
กัดลิ้น
กัดลิ้น ชื่อวิทยาศาสตร์ Walsura trichostemon Miq. จัดอยู่ในวงศ์กระท้อน (MELIACEAE)
สมุนไพรกัดลิ้น มีชื่อท้องถิ่นอื่น ๆ ว่า แก้วลาว (จันทบุรี), ขี้อ้าย(ลำปาง), ลำไยป่า (อุตรดิตถ์), มะค่าลิ้น (อุตรดิตถ์, ปราจีนบุรี)[1]
ลักษณะของกัดลิ้น
- ต้นกัดลิ้น หรือ ต้นลำไยป่า จัดเป็นไม้ยืนต้นขนาดเล็ก มีความสูงประมาณ 5-12 เมตร ลักษณะของต้นเป็นทรงเรือนยอดแผ่กว้างถึงค่อนข้างกลม[1] ขยายพันธุ์ด้วยวิธีการเพาะเมล็ด ในประเทศไทยสามารถพบได้ทางภาคเหนือ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และทางภาคตะวันออกเฉียงใต้ ส่วนต่างประเทศนั้นจะพบได้มากในประเทศพม่าและกัมพูชา[4]
- ใบกัดลิ้น มีใบเป็นใบประกอบแบบขนนก มีใบย่อยจำนวน 3 ใบ โดยใบย่อยใบกลางจะมีขนาดใหญ่สุด ใบย่อยคู่ข้างจะอยู่ตรงข้ามกัน ส่วนที่เชื่อมกับก้านใบย่อยจะป่องเป็นข้อ ลักษณะใบย่อยเป็นรูปรีแกมรูปขอบขนานถึงรูปขอบขนานแกมรูปใบหอก ปลายใบเรียวแหม ส่วนโคนใบสอบ ผิวใบด้านบนสีเขียว ส่วนท้องใบสีอ่อนกว่า[1]
- ดอกกัดลิ้น ออกดอกเป็นช่อแบบแยกแขนงตามปลายกิ่ง มีขนสั้นสีน้ำตาลอ่อน ๆ ดอกกัดลิ้นมีขนาดเล็ก มีกลบเลี้ยง 5 กลีบมีขนาดเล็กมาก ลักษณะเป็นรูปสามเหลี่ยมและมีขนสั้น ส่วนกลีบดอกมี 5 กลีบ เป็นสีขาวนวล ลักษณะกลีบดอกเป็นรูปขอบขนานปลายมน มีความยาวประมาณ 6 เท่าของกลีบเลี้ยง ด้านนอกมีขนสั้น มีเกสรตัวผู้ 10 อัน[1]
- ผลกัดลิ้น ผลมีลักษณะกลม เมื่อสุกผลจะเป็นสีเหลือง มีขนสั้นสีน้ำตาลอ่อน ๆ ภายในผลมีเมล็ด 1 เมล็ด โดยเมล็ดมีลักษณะกลม มีเยื่อนุ่ม ๆ หุ้มเมล็ดอยู่[1],[2]
สรรพคุณของกัดลิ้น
- ผลสุกใช้รับประทาน สามารถช่วยรักษาแผลในกระเพาะอาหารและลำไส้ได้ (ผลสุก)[3]
- สรรพคุณกัดลิ้น ช่วยขับลมในลำไส้ (ราก)[2]
- ชาวอีสานใช้กัดลิ้นเป็นส่วนผสมในยารักษาโรคริดสีดวงทวาร (ไม่ระบุส่วนที่ใช้)[5]
- กัดลิ้น สรรพคุณช่วยห้ามเลือด ใช้ชำระล้างบาดแผล (เปลือก)[2],[4]
- ช่วยสมานบาดแผล (เปลือก)[2]
- ช่วยรักษาแผลเปื่อย (เนื้อผลสุก)[3]
- สมุนไพรกัดลิ้น สมุนไพรแก้หิดสุกหิดเปื่อย ใช้ต้มทั้งเปลือกทั้งแก่นผสมกับยาอื่น (แก่น,เปลือก)[2]
- ช่วยบำรุงเส้นเอ็น แก้เส้นเอ็นพิการ (ราก,ต้น)[2],[4]
- ช่วยแก้อาการปวดเมื่อยตามร่างกาย (ราก)[2]
ผู้สนับสนุน
ประโยชน์กัดลิ้น
- ผลสุกมีรสหวานใช้รับประทานเป็นผลไม้ได้[3]
- ผลสุกนำมาใช้ทำส้มตำร่วมกับผลตะโก[2],[5]
- เนื้อไม้หรือลำต้นใช้สำหรับการก่อสร้าง[2]
- เนื้อไม้สามารถนำมาใช้ทำเป็นฟืนที่ให้ความร้อนสูงได้[3]
References
- ข้อมูลพรรณไม้. สำนักงานโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี. “กัดลิ้น“. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: www.rspg.or.th. [15 พ.ย. 2013].
- ระบบฐานข้อมูลทรัพยากรชีวภาพและภูมิปัญญาท้องถิ่นของชุมชน สำนักงานพัฒนาเศรษฐกิจจากฐานชีวภาพ (องค์การมหาชน). “กัดลิ้น ลำไยป่า มะค่าลิ้น“, “กัดลิ้น, มะค่าลิ้น“. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: www.bedo.or.th. [15 พ.ย. 2013].
- โรงเรียนน้ำดิบวิทยาคม. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: www.ndk.ac.th. [15 พ.ย. 2013].
- การสำรวจทรัพยากรป่าไม้เพื่อประเมินสถานภาพและศักยภาพ สำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 9 (อุบลราชธานี). “กัดลิ้น“. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: inven.dnp9.com. [15 พ.ย. 2013].
- วิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี. อ้างอิงใน: หนังสือพรรณไม้พื้นบ้านอีสาน เล่ม 1. (สุทธิรา ขุมกระโทก). [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: th.wikipedia.org. [15 พ.ย. 2013].
ภาพประกอบ : www.copper.msu.ac.th, www.thaiplantpics.blogspot.com (by วิษณุรักษ์ ศรีบัณฑิต)
เรียบเรียงข้อมูลโดย MedThai (ไม่อนุญาตให้คัดลอกเนื้อหาไม่ว่าส่วนหนึ่งส่วนใด)
ผู้สนับสนุน
ความคิดเห็น
แสดงความคิดเห็น