ศูนย์พัฒนาการเกษตรภูสิงห์อันเนื่องมาจากพระราชดำริ จังหวัดศรีสะเกษ
ศูนย์พัฒนาการเกษตรภูสิงห์อันเนื่องมาจากพระราชดำริ จังหวัดศรีสะเกษ
พระราชดำริ
สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ
แนวพระราชดำริ
เมื่อวันที่ 15 พฤศจิกายน 2537 สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ ได้เสด็จพระราชดำเนินไปทรงเยี่ยมราษฎรบริเวณอำเภอภูสิงห์ ในการนี้ได้มีพระราชดำริ สรุปความว่า “ ให้ส่วนราชการต่างๆ ร่วมกันพิจารณา จัดตั้งศูนย์พัฒนาการเกษตรแบบเบ็ดเสร็จ เพื่อช่วยเหลือราษฎรในพื้นที่ซึ่งประกอบอาชีพทำนาไม่ได้ผล และจัดตั้งคณะกรรมการขึ้นเพื่อดำเนินงานศูนย์พัฒนาการเกษตรภูสิงห์ฯ ในลักษณะเช่นเดียวกับศูนย์ศึกษาการพัฒนาอันเนื่องมาจากพระราชดำริ”
เมื่อวันที่ 27 พฤศจิกายน 2543 สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ พร้อมด้วยสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จพระราชดำเนินไปทรงเยี่ยมราษฎรบ้านวนาสวรรค์ อำเภอภูสิงห์ จังหวัดศรีสะเกษ ในการนี้สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ ได้มีพระราชดำริให้ผู้เชี่ยวชาญด้านดิน พิจารณาช่วยเหลือราษฎรที่มีปัญหาเรื่องดินดาน และสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฏราชกุมาร พระราชทานพระราชดำริ ความว่า “ให้พิจารณาสร้างระบบน้ำ และปรับปรุงดินลดพื้นที่ปลูกมันสำปะหลัง โดยเปลี่ยนมาปลูกไม้ผลให้มากยิ่งขึ้น ”
สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร ได้เสด็จพระราชดำเนินทอดพระเนตรการดำเนินงานโครงการศูนย์พัฒนาการเกษตรภูสิงห์ฯ ในการนี้ได้มีพระราชดำริ “ให้ส่วนราชการที่เกี่ยวข้องพิจารณาจัดหาแหล่งน้ำเพิ่มเติม ให้แก่ราษฎร ในบริเวณพื้นที่รอบศูนย์พัฒนาการเกษตรภูสิงห์ฯ เพื่อให้มีน้ำใช้ทำการเกษตร และอุปโภค–บริโภค อย่างเพียงพอ รวมทั้งให้พิจารณาช่วยเหลือและส่งเสริมอาชีพ ให้กับราษฎร เพื่อให้มีรายได้และมี ความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น”
เมื่อวันที่ 26 ธันวาคม 2548 สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ เสด็จพระราชดำเนินไปทรงเยี่ยมราษฎร บ้านพนมชัย หมู่ที่ 5 ตำบลห้วยตามอญ อำเภอภูสิงห์ จังหวัดศรีสะเกษ ในการนี้ได้มีพระราชดำริ “ให้ส่วนราชการ ที่เกี่ยวข้องพิจารณา จัดหาแหล่งน้ำบริเวณอ่างเก็บน้ำห้วยหินแตก และลำห้วยไผ่ พร้อมคลองส่งน้ำ เพื่อช่วยเหลือราษฎร และแก้ไขปัญหาการขาดแคลนน้ำ สำหรับเรื่องการทำกินในพื้นป่าของราษฎรนั้น ให้ส่วนราชการที่เกี่ยวข้องพิจารณาจัดหาพื้นที่เพื่อลองทำโครงการ โดยส่งเสริมอาชีพเพื่อให้คนอยู่ร่วมกับป่าโดยไม่ทำลายป่า”
เมื่อวันที่ 19 ธันวาคม 2556 คณะกรรมการบริหารโครงการศูนย์ศึกษาการพัฒนาอันเนื่องมาจากพระราชดำริได้มีคำสั่งยกฐานะศูนย์พัฒนาการเกษตรภูสิงห์อันเนื่องมาจากพระราชดำริ อำเภอภูสิงห์ จังหวัดศรีสะเกษ เป็นศูนย์สาขาของศูนย์ศึกษาการพัฒนาภูพานอันเนื่องมาจากพระราชดำริ จ.สกลนคร
วัตถุประสงค์
1. เพื่อสนองพระราชดำริ ของสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ
2. เพื่อเป็นสถานที่ให้บริการทางด้านวิชาการเกษตร และสนับสนุนพันธุ์พืช พันธุ์สัตว์ แก่เกษตรกร
3. เพื่อเป็นศูนย์กลางสาธิต ฝึกอบรมและเป็นตัวอย่างเผยแพร่ความรู้ทางด้านการเกษตรให้เกษตรกรนำไปประยุกต์ ใช้พัฒนาอาชีพทางการเกษตรของตนเอง
4. เพื่อพัฒนาและยกระดับรายได้ และคุณภาพชีวิตของราษฎรในพื้นที่ ให้มี สภาพความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น
ที่ทำการโครงการ
บ้านตะแบงใต้ ตำบลห้วยตึ๊กชู อำเภอภูสิงห์ จังหวัดศรีสะเกษ
หน่วยงานผู้ดำเนินงาน /หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง
กรมป่าไม้ กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม , สำนักงานปศุสัตว์จังหวัดศรีสะเกษ , กรมประมง , กรมชลประทาน , กรมส่งเสริมการเกษตร , กรมส่งเสริมสหกรณ์ , สำนักงาน กปร.
ผู้ได้รับประโยชน์
เกษตรกรรอบพื้นที่โครงการ
ผลสำเร็จที่โดดเด่นของการดำเนินงาน
ตลอดระยะเวลา ๒๐ ปี ของการดำเนินงาน เจ้าหน้าที่จากหน่วยงานต่างๆ ที่ได้ร่วมเป็นคณะทำงานของศูนย์พัฒนาการเกษตรภูสิงห์อันเนื่องมาจากพระราชดำริ จำนวน ๑๒ หน่วยงาน ภายใต้การกำกับดูแลอย่างใกล้ชิดของจังหวัดศรีสะเกษ ได้ร่วมกันปฏิบัติงานมาอย่างต่อเนื่อง โดยมีการบูรณาการทั้งในด้านแผนงาน งบประมาณ และกำลังคน เพื่อให้บรรลุถึงจุดมุ่งหมายสำคัญคือการพัฒนาและส่งเสริมการประกอบอาชีพเกษตรกรรม อันเป็นส่วนสำคัญที่จะช่วยยกระดับชีวิตความเป็นอยู่ของเกษตรกรให้ดีขึ้น ซึ่งพอจะสรุปผลการดำเนินงานที่โดดเด่นด้านต่างๆ ได้ดังนี้
๑. งานพัฒนาด้านพืช
ดำเนินการจัดทำแปลงต้นแบบการปลูกพืชไร่ พืชสวน และพืชผัก ในพื้นที่ศูนย์ เพื่อให้เกษตรกรได้ศึกษาเรียนรู้และนำแบบอย่างไปปรับใช้ในพื้นที่ของตนเอง รวมทั้งส่งเสริมการปลูกพืชที่พิจารณาแล้วเห็นว่ามีความเหมาะสมกับสภาพพื้นที่ ให้ผลผลิตและผลตอบแทนสูงแก่เกษตรกร และให้บริการฝึกอบรมเกี่ยวกับการประกอบอาชีพทั้งในและนอกพื้นที่ศูนย์ เช่น
- เกษตรทฤษฎีใหม่ - การเพาะเห็ดเศรษฐกิจ - การปลูกมะนาวนอกฤดูในวงบ่อซีเมนต์ - ระบบการปลูกพืชแบบอินทรีย์
- การปลูกพืชเศรษฐกิจ
- การเกษตรแบบผสมผสาน
- การแปรรูปผลผลิตทางการเกษตร
๒. งานพัฒนาด้านข้าว
ดำเนินการให้ความรู้และส่งเสริมการจัดการเกี่ยวกับการผลิตข้าวคุณภาพดี โดยเน้นให้เกษตรกรลดการพึ่งพิงปัจจัยการผลิตจากภายนอก รวมทั้งนำเสนอด้านเกษตรกรรมทางเลือกหรือเกษตรกรรมอย่างยั่งยืนให้เกษตรกรนำไปประยุกต์ใช้ในแปลงนา โดยมีการดำเนินการดังนี้
๑. จัดทำแปลงต้นแบบผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวขาวดอกมะลิ ๑๐๕
๒. อบรมให้ความรู้และถ่ายทอดทักษะการผลิตเมล็ดข้าวพันธุ์ดี ให้แก่กลุ่มเกษตรกรที่สนใจ
๓. ส่งเสริมการจัดทำแปลงผลิตเมล็ดข้าวพันธุ์ดี ในพื้นที่ของเกษตรรอบศูนย์
๔. ส่งเสริมการจัดทำแปลงผลิตเมล็ดพันธุ์ขยายข้าวขาวดอกมะลิ ๑๐๕ ในพื้นที่ของเกษตรกรอำเภอภูสิงห์
๓.งานพัฒนาที่ดิน
จัดฝึกอบรมผู้นำเกษตรกร จำนวน 100 ราย ปรับปรุงพื้นที่พร้อมจัดระบบอนุรักษ์ดิน และน้ำของ เกษตรกร ทำการผลิตและขยายพันธุ์หญ้าแฝกเพื่อแจกจ่ายให้แก่เกษตรกร สาธิตและส่งเสริมการ ใช้ปุ๋ยพืชสดจากถั่วพริก, ถั่วพุ่ม และโสนอัฟริกัน , ส่งเสริมการผลิต และใช้ปุ๋ยหมักพร้อมแจกสารเร่งเชื้อยูเรียให้แก่เกษตรกร
ประโยชน์ของโครงการ เป็นการพัฒนาคุณภาพชีวิตของราษฎร โดยเฉพาะในเขตพื้นที่จังหวัดศรีสะเกษ และ จังหวัดสุรินทร์ ให้มีสภาพความเป็นอยู่ด้าน โครงสร้างพื้นฐานสังคมและเศรษฐกิจที่ดีขึ้น และทำให้เกษตกร ได้รับความรู้ ความสามารถจากการสาธิต การอบรมในการปลูกพืช การเลี้ยงสัตว์ตาม หลักวิชาการสมัยใหม่และเป็นแหล่งให้บริการและสนับสนุนพันธุ์พืช พันธุ์สัตว์ให้แก่เกษตรกร
๔. งานพัฒนาด้านแหล่งน้ำ
ดำเนินการจัดส่งน้ำจากอ่างเก็บน้ำห้วยตึ๊กชู ไปสนับสนุนกิจกรรมต่างๆ ภายในพื้นที่ ๕๔๐ ไร่ ของศูนย์พัฒนาการเกษตรภูสิงห์ฯ นอกจากนี้ยังได้ศึกษาความเหมาะสม ก่อสร้างและดำเนินการปรับปรุงระบบชลประทานต่างๆ เพื่อเพิ่มปริมาณน้ำและประสิทธิภาพการส่งน้ำไปสนับสนุนพื้นที่เพาะปลูกของเกษตรกร
๕. งานพัฒนาด้านป่าไม้และทรัพยากรธรรมชาติ
จุดมุ่งหมายสำคัญของงานพัฒนาด้านป่าไม้และทรัพยากรธรรมชาติ มีอยู่ ๒ ประการ คือ การอนุรักษ์และฟื้นฟูทรัพยากรธรรมชาติในพื้นที่ และการส่งเสริมอาชีพเพื่อให้คนอยู่ร่วมกับป่าได้โดยไม่ทำลายป่า โดยมีผลการดำเนินงานโดยสรุปดังนี้
- งานด้านการอนุรักษ์และฟื้นฟูทรัพยากรธรรมชาติ
ดำเนินการอนุรักษ์และฟื้นฟูสภาพป่าในเขตพื้นที่ป่าไม้ถาวรตามมติคณะรัฐมนตรีป่าฝั่งซ้ายห้วยศาลา ประมาณ ๑,๐๐๐ ไร่ เช่น การปลูกป่า ๓ อย่าง ได้ประโยชน์ ๔ อย่าง ปลูกป่าเปียก จัดทำแนวกันไฟและฝายชะลอความชุ่มชื้นรูปแบบต่างๆ รวมทั้งดำเนินการปลูกจิตสำนึกให้แก่เยาวชนและประชาชนในพื้นที่ให้เล็งเห็นถึงความสำคัญของ
ทรัพยากรธรรมชาติ
๖. งานพัฒนาด้านประมง
ดำเนินการสาธิตและให้ความรู้ด้านการเลี้ยงและเพาะพันธุ์สัตว์น้ำ ผลิตพันธุ์สัตว์น้ำเพื่อส่งเสริมให้แก่เกษตรกรและปล่อยลงในแหล่งน้ำ โดยมีเป้าหมายปีละ ๒,๐๐๐,๐๐๐ ตัว ส่งเสริมพัฒนาอาชีพการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำให้แก่เกษตรกร สนับสนุนกิจกรรมประมงโรงเรียน ติดตามผลและเยี่ยมเยียนเกษตรกรเป้าหมาย และจัดฝึกอบรมหลักสูตรที่เกี่ยวข้องกับการเลี้ยงและเพาะขยายพันธุ์สัตว์น้ำให้กับเกษตรกรที่สนใจประกอบอาชีพด้านประมง
๗. งานพัฒนาด้านปศุสัตว์
จัดทำจุดสาธิตด้านการปศุสัตว์และเทคโนโลยีด้านการเลี้ยงสัตว์ภายในพื้นที่ศูนย์สำหรับเป็นแหล่งเรียนรู้และศึกษาดูงาน ให้คำแนะนำทางวิชาการด้านการเลี้ยงสัตว์ การป้องกันโรค และการขยายพันธุ์สัตว์ จัดฝึกอบรมหลักสูตรอาชีพด้านการเลี้ยงสัตว์ เช่น ไก่ลูกผสมพื้นเมือง สุกร โคเนื้อภูพาน พร้อมสนับสนุนพันธุ์สัตว์ เวชภัณฑ์ และปัจจัยการผลิตพื้นฐานให้แก่เกษตรกร
ความคิดเห็น
แสดงความคิดเห็น